Chim cu gáy – loài chim cảnh phổ biến nhất Việt Nam

Chim Cu Gáy – chim “Cu”, là loài chim rừng nhưng thường sinh sống ở các khu vực ruộng lúa, hoa màu. Chúng gắn liền với tuổi thơ củ biết bao đứa trẻ Việt Nam vì đây là loài chim được nuôi khá nhiều ở vùng nông thôn. Nếu bạn nào ở miền Nam sẽ biết, người ta không gọi thẳng thừng “Chim Cu Gáy” mà hay gọi tắt là con “Cu” hoặc chim “Cu”.

Chim cu gáy là giống chim có tuổi thọ cao, cá biệt có con sống được tới 70-80 năm và có thể nói còn dài đời hơn là tuổi người chủ nuôi nó. Nhưng quý nhất ở chim cu gáy là tính chiến đấu và lòng chung thủy. Bởi vì, chim hoang dã chỉ sống một vợ một chồng, định cư ở một khu đất nhất định, thích làm tổ ở những cây nhãn hoặc bụi tre rậm rạp.

Vậy loài chim này có những đặc điểm gì mà lại được nuôi nhiều như vậy? Hãy cùng tham khảo qua bài viết dưới đây để hiểu thêm nhé!

Chim cu gáy

Chim cu gáy thuộc họ bồ câu, tên khoa học là Stêp- topelia Chinensis, sống hoang dã ở phía Nam Trung Quốc và các nước Đông Nam Á. Ở Việt Nam chim sống ven rừng, các vùng đồng bằng từ Bắc đến Nam, thức ăn chủ yếu là các hạt thưc vật: Lúa, ngô, kê, đậu, hạt cỏ dại.

Nhìn bề ngoài chúng rất hiền lành, phúc hậu; đầu nhỏ, mỏ dài, chân son cườm biếc, nhất là có bộ mã nâu sồng như bậc tu hành. Chim cu gáy có tốc độ bay cực nhanh nhờ có ngoại hình thon thả, ngực nở, đôi sải cánh dài vắt chéo dưới lưng, đôi mắt chim nhỏ như hai hạt đỗ hơi ướt, mi mắt dầy, như vậy mới chịu được gió khi bay cao.

Phân loại chim cu gáy

Cu cườm, còn gọi là cu đất, có cườm ở cổ.

Cu Ngói thân nhỏ hơn, toàn thân lông màu hung đỏ, cổ không cườm có một vạch đen quanh cổ.

him Cu còn có loại Cu xanh rất ít gặp vì chúng chỉ sống trong rừng nên còn gọi là cu rừng, toàn thân chúng màu xanh to bằng cu gáy.

Hình dáng

Chim Cu gáy có hình dáng nhỏ chim câu, cổ có cườm, nếu cườm bao hết vòng cổ thì gọi là cườm liên hoàn, vô cùng quý hiếm. Lông có màu xám hồng ở đầu, ức và bụng, phần gián cách màu đen trên cánh có những vệt đen nhỏ.

Muốn lựa một con chim tốt phải có những đặc điểm sau:

• Nhất Huỳnh kiên: Có cườm màu vàng xuống tận vai, không ở trên lưng loại này rất quý và ít thấy.
• Nhì liên giáp: Hình dáng chim giống bắp chuối, 2 đầu nhỏ, giữa phình ra rắn chắc và gọn chặt.
• Tam quá khóe: Có màu đen chạy dưới khóe mắt, dài hơn khóe mắt một chút rất tốt.
• Tứ chân khô: Chân chim phải vương cạnh và khô, vãy hai hàng trơn nổi mốc lên.
• Ngũ liên hoàn: Cườm đông giáp hết vòng cổ.
• Lục cườm rụng: Tức là có cườm lót, chim có cườm rụng là chim có gù hậu, gáy rất dai dẳng.

Ngoài ra còn có những chi tiết quan trọng cần lưu ý:

• Chim có đuôi vót tức là bắp đuôi thì lớn, chót đuôi nhỏ rất tốt.
• Chim có gián cánh, tức là có lông trắng ở trên cánh thật tốt.
• Chim có mông trắng còn gọi là bạch để chỉ cần móng trắng trở lên dài rất quý hiếm.
• Chim có mỏ đỏ là chim rất dữ chọn làm chim mồi rất hay. Khi chọn chim cần có đầu nhỏ, mỏ cong, cổ cao (cổ lãi) chân thấp, đuôi thon, cánh phủ mình, cánh chéo, lông phủ gối… thì chắc chắn đó là một con chim tốt.

Giọng gáy

Chim cu có rất nhiều giọng gáy rất khó phân biệt điển hình là các giọng gáy sau.

• Giọng trơn: Mỗi lần gáy thì có 3 tiếng đơn giản Cú cu cu
• Giọng một: Cúc cu cu… cu có thân một tiếng cu ở sau nghe hay.
• Giọng hai: Cúc cu cu… cu cu có thêm hai tiếng cu ở sau nghe hay hơn.
• Giọng ba: Cúc cu cu… cu cu cu có thêm ba tiếng cu ở sau nghe rất hay, loại này người nuôi cu gáy rất chuộng và cố công tìm để nuôi.
• Giọng cà lăm: Chim này gáy lúc này, lúc thì khác, tương đối nhất, tiếng nọ xọ tiếng kia, lắp bắp như người cà lăm nên gọi là giọng cà lăm, loại này ít ai nuôi.

Giọng gáy của chim cu có 4 âm chính:

Âm thổ

Giọng trầm, được đánh giá là loại chim khôn nhất. Trong âm thổ có 4 âm chính là:

• Thổ đồng: Âm trầm ngân vang như tiếng cồng.
• Thổ bầu: Trầm mà to ồm ồm.
• Thổ sầm: Trầm vang rền như tiếng sấm.
• Thổ dế: Trầm và rĩ rã như tiếng dế.

Âm đồng

Tiếng gáy ngân vang có các loại sau:

• Đồng pha thổ: Vang như trầm.
• Đồng pha son: Âm càng lúc càng ngân vang.
• Đồng pha kim: Âm càng lúc càng nhỏ nhưng càng vang xa.

Âm son

Chim gáy có âm chuông vang xa nghe hùng tráng, oai vệ…

• Son pha đồng: To mà rền vang.
• Son pha kim: Lúc đầu to rền sau nhỏ dần.

Âm kim

Tiếng gáy có giọng nhỏ và vang xa có các loại sau:

• Kim pha son.
• Kim pha thổ.
• Kim pha đồng.

Cu gáy mồi

Cu mồi phải là con chim dữ được gọi là sát thủ hoặc chim phải gáy hay, có gù hậu để khi dụ được chim ngoài vào phải biết gù bận để thúc chim vào trong bẫy mới là chim mồi hay.

Thường người ta chọn chim mồi có cườm rựng, cườm liên hoàn, những chim có màu lông:

• Xám trắng, còn gọi là bạch tuyết, rất dữ và sung sức.
• Chim đen màu lông sậm hơn chim thường chỉ không đen. Loại này rất khó thuần dưỡng nhưng khi đã thuần hóa được rồi thì chúng rất dữ.
• Người ta dùng cu cườm để bắt cu cườm, hoặc cu ngói để nhữ cu ngói và cu cườm và cu ngói không bao giờ đá nhau.

Thức ăn của cu gáy

Cu gáy là loại ăn ngũ cốc rất dễ nuôi, thức ăn thường của chúng là: Lúa, đậu xanh, mè, kê, hột cải…

Chăm sóc chim:

• Phải vệ sinh thường xuyên cho sạch sẽ, ăn uống đầy đủ chim cu thường bị bệnh đau mắt và tiêu chảy.
• Bệnh đau mắt rất dễ hết, khi chim cạ cánh vào mắt thường xuyên sẽ hết.
• Bệnh tiêu chảy thì cho uống kháng sinh liều nhỏ sẽ hết.

Tóm lại chim cu gáy rất dễ nuôi, ít tốn kém tiếng gáy của nó không sắc sảo như Họa Mi, Chích chòe nhưng có một sắc thái riêng dễ làm xao xuyến những người xa quê khi nghe tiếng cu gáy giữa trưa hè.

Nguồn: dogily.vn