Giống gà nước hay còn được biết đến với cái tên cúm cúm được người dân thuần hóa và nuôi dưỡng, chúng thường sống từng cặp trống mái, lủi thủi trong các bụi rậm, nơi ruộng lúa.
Giống gà nước rất dễ nuôi. Tuy nhiên để mang lại hiệu quả kinh tế thì trước khi nuôi chúng ta cũng cần tìm hiểu kỹ về kỹ thuật nuôi và chăm sóc giống gà này. Giống gà này là thuộc chi Gallicrex chúng thường sinh sống ở các cánh đồng ruộng trên khắp Việt Nam. Đến mùa sinh sản, chúng thường bẻ bông lúa, cỏ cây hay những vật dụng cành cây để làm tổ thô sơ rồi đẻ trứng tại đó. Giống gà này mỗi năm đẻ hai, ba lứa trứng vào tháng tư, năm, sáu. Gà thường làm tổ tại vị trí khô trên mặt đất trong thảm thực vật và mỗi lần đẻ từ 3-6 quả trứng.
Đối với con trống trưởng thành có chiều dài 43cm và trọng lượng khoảng 476-650g; gà mái có kích thước nhỏ hơn với chiều dài 36 cm và trọng lượng 298-434g. Gà có đặc điểm đặc trưng có màu nâu sẫm phía dưới nhạt màu hơn và với bộ lông sọc vằn với những mảng màu tối hơn. Chân gà có màu xanh và mỏ thì có màu vàng.
Chim non lông tơ màu đen. Cúm núm dò trong bùn hoặc vùng nước nông bằng mỏ, và cũng chọn thức ăn khi nhìn thấy. Chúng chủ yếu ăn côn trùng và cá nhỏ và hạt. Cúm núm khá bí mật, nhưng đôi khi được nhìn thấy ở ngoài trời. Chúng là loài chim ồn ào, đặc biệt là vào lúc bình minh và hoàng hôn, với tiếng kêu cúm, cúm’.
Đặc tính của gà nước
Chuồng nuôi tầm 2 mét vuông nuôi được 2 con (trống mái). Thức ăn chính là lúa, bổ sung thêm cá, tép, thịt, sâu bọ , côn trùng , cám gà v v … Thỉnh thoảng bạn cho ăn thêm rau xanh, trong chuồng nuôi ngoài nước uống ra, bạn phải để cho thêm cái chậu, thau có nước để cho cúm núm tắm và ngâm chân vào đó. Trong chuồng không có chỗ ngâm chân cúm núm sẽ chết dù thức ăn nước uống đầy đủ. Đến mùa sinh sản tức vào mùa mưa hàng năm, con trống trổ lông màu đen, trên đầu, ngực, mào (mồng) mọc ra màu đỏ. Mào và lông này sẽ thay lại giống như con mái sau khi kết thúc mùa sinh sản tức là khoảng tám âm lịch. Rồi đến tháng 2 âm lịch năm sau con trống lại trổ màu lông trống.
Trong thời gian con trống trổ màu lông trống, tức báo hiệu mùa sinh sản đã đến. Cho cúm núm ăn thêm giá sống (giá đậu xanh) cào cào, cá tép… Vào tháng này con gà trống phát ra tiếng kêu rất lớn, vang xa, tiếng kêu này sẽ câm hẳn sau mùa sinh sản…. Đến khi con mái có tiếng gầm (xùi, gừ gừ) là lúc con mái bắt đầu chịu trống, giai đoạn đầu sinh sản bắt đầu. Đặt vào chuồng cái rổ, rá, nhỏ… Bỏ rơm rắc vào chuồng cho cúm núm tự tha vào lót ổ. Cúm núm đẻ và ấp trứng rất chăm, trong khi ấp trứng trách làm kinh động, cúm núm có thể bỏ ổ.
Chuồng nuôi gà nước
Yêu cầu tổng quan về chuồng trại
Vị trí
-Tách biệt khỏi khu dân cư sinh sống và nguồn nước để đảm bảo vấn đề vệ sinh
-Quy hoạch trên nền đất cao, cách tối thiểu 0,5m nhằm thuận lợi cho việc cấp và thoát nước
-Hướng chuồng lí tưởng nhất cho gà nước là hướng đông, đông nam hoặc hướng nam. Điều này nhằm tận dụng được hướng sáng; lưu thông không khí tốt
Các phân khu chính
Chuồng trại phải đảm bảo có 3 phân khu chính:
-Khu chuồng trại (phân khu chính): Riêng biệt
-Khu rác: Xử lý phân, xác gà
-Khu chứa thức ăn và dụng cụ chăn nuôi: Có thể đặt tại đầu chuồng hoặc xây dựng một phân khu riêng biệt
Xung quanh chuồng cố thể xây dựng những tán cây để đảm bảo có bóng mát cho gà nghỉ ngơi.
Diện tích chuồng nuôi
Xác định diện tích chuồng dựa vào 2 yếu tố: Loại hình chăn nuôi và mật độ phù hợp. Mật độ chăn nuôi áp dụng với dòng gà ta bản địa như sau:
-Nuôi nhốt toàn thời gian: 6 – 8 gà/m2
-Nuôi nhốt chuồng kết hợp chăn thả vườn: 3 – 5 gà/m2
Lưu ý rằng với hình thức bán chăn thả gà nước, bà con có thể quy hoạch tương quan diện tích chuồng trại và sân vườn theo tỉ lệ 1:3. Cụ thể, với 1m2 chuồng sẽ tương ứng với 3m2 chuồng. Ví dụ, nếu bà con nuôi theo hình thức bán chăn thả. Với số lượng là là 5000 con thì diện tích chuồng nên là 600 – 800m2. Tương ứng đó thì diện tích vườn là 1500 – 2400m2
Quy trình xây thô chuồng trại
Làm móng chuồng
Xác định rõ kết cấu đất nền đất để làm móng cho phù hợp. Ví dụ bà con xây dựng trên nền đất kém như đất ruộng. Bà con cần xác định phần móng cần đóng cọc.
Bổ cột trụ hai bên chuồng
Trong quá trình xây móng cần kết hợp làm đế bổ trụ. Khoảng cách giữa các cột là từ 3,5 – 4m. Chiều cao cột khuyến cáo là 2,5m.
Làm nền chuồng
Yêu cầu nền chuồng không trơn trượt, dễ thoát nước, khô ráo. Bà con có thể dùng xi măng hoặc bê tông với độ dày 5 – 10 cm để rải nền chuồng. Độ chênh lệnh giữa đầu chuồng và cuối chuồng là từ 2 – 3cm để thuận tiện cho việc thoát nước.
Chăm sóc gà nước
Thức ăn chính của chúng là lúa bên cạnh đó bạn nên bổ sung thêm cá; tép, thịt, sâu bọ, côn trùng, cám gà, … Lâu lâu bạn nên bổ sung thêm rau xanh; ở trong chuồng nuôi ngoài nước uống ra bạn nên có thêm cái chậu có nước để cho chúng tắm; và ngâm chân vào đấy. Nếu trong chuồng không có chỗ để cho gà nước ngâm chân thì chúng sẽ bị chết dù bạn cung cấp thức ăn nước uống đầy đủ.
Gà nước sinh sản
Vào mùa mưa cũng chính là mùa sinh sản của giống gà này. Đối với con trống trổ lông màu đen, trên đầu ngực, mào mọc ra màu đỏ. Mào và lông này sẽ thay lại như con mái sau khi kết thúc mùa sinh sản. Mùa sinh sản của chúng két thúc vào khoảng tháng tám âm lịch hằng năm. Đến tháng 2 âm lịch năm sau con trống lại tiếp tục trổ màu lông trống.
Trong thời gian con trống đổi màu lông trống, nghĩa là chúng đang báo hiệu đến mùa sinh sản. Bạn nên cho gà nước ăn thêm giá sống, cào cào, … để vào tháng này con trống chúng phát ra tiếng kêu rất lớn, vang xa và điểm lạ hơn là tiếng kêu sẽ không phát ra khi màu sinh sản kết thúc. Đến khi con mái chúng có tiếng gầm như gừ gừ là lúc đó chúng đã chịu trống, và bắt đầu cho giai đoạn sinh sản. trước khi chúng sinh sản, bạn đặt vào chuồng cho chúng cái rổ hay rá nhỏ bỏ thêm chút rơm vào chuồng cho gà nước tự tha vào lót ổ. Cúm cúm đẻ và ấp trứng rất chăm chỉ, trong quá trình ấp trứng tránh những tiếng động lớn, để tránh trường hợp chúng bỏ ổ.
Thời kỳ sau sinh sản của gà nước
Khoảng 17 – 20 ngày là trứng sẽ nở, bạn nên bổ sung thêm gạo, trứng của kiến vàng, cào cào, … vào chuồng để cho con mái mớn cho con non. Khoảng 7 ngày tuổi là gà con ăn được cám và từ từ chúng sẽ bắt đầu ăn lúa. Gà nước mới nở ra vừa khô lông sẽ chúng sẽ chạy theo con mái có những hành động như bơi, lặn nước và đặc biệt chúng thể hiện rất nhanh. Con mới nở tự bổ thức ăn , nhưng mấy ngày đầu sẽ được con mái mớm cho cho ăn.
Điểm khác biệt của gà nước
Sự khác biệt của giống gà này so với các giống gà khác là chúng sống riêng từng cặp trống mái chứ không sống bầy đàn như giống gà khác hoặc vịt. Vì cứ đến mùa sinh sản là con trống đấu đá nhau rất quyết liệt. Cứ vào mùa sinh sản chúng có mào đỏ, lông đen ở đầu và ngực. Con trống sẽ kêu rất to và con mái sẽ gầm gừ. Kết thúc mùa sinh sản con trống thuần thục mất mào, và không phát ra tiếng kêu, lông sẽ trở về giống như con mái nên chúng ta chỉ phân biệt con mái và con trống qua kích thước của trống sẽ to hơn mái.
Bài viết trên đây chia sẻ về giống gà nước. Hy vọng các chuyên gia sẽ giúp cho bạn có cách chăm sóc thành công. Đây cũng là một trong những giống gà dễ nuôi và chúng có những món ăn rất ngon bạn nên thưởng thức nhé. Chúc các bạn một ngày tốt lành và thành công!
Nguồn: Gachoiviet.com
